Brandwerende deuren met radioactief materiaal

Radioactieve branddeur: demonteren, afvoeren, verwijderen en saneren

In de afgelopen jaren heeft het team van Environment, Health & Safety, één van de expertisegebieden van Philips Engineering Solutions, al een aantal keer organisaties ondersteund bij het inventariseren en op een juiste wijze afvoeren van radioactief materiaal bevattende branddeuren.

Bij de afvoer van deze branddeuren komt het voor dat de poortdetectie (voor een verhoogd stralingsniveau) bij de afvalverwerker of het metaalrecyclingbedrijf alarm geeft en de brandwerende deuren niet op de betreffende locatie kunnen worden verwerkt. Dit omdat niet bekend is dat de brandwerende deuren radioactief materiaal bevatten.

Brandwerend materiaal

Het probleem: in een aantal deuren zijn brandwerende materialen gebruikt die van nature een kleine hoeveelheid radioactief materiaal bevatten.

Het betreft hier brandwerende deuren, dus deuren die een bepaalde weerstand hebben tegen de inwerking van vuur. Daardoor zijn deze deuren in staat om, voor een bepaalde tijd, het doorslaan van de brand tegen te gaan bij de opening waar de brandwerende deur is aangebracht.

Om deze weerstand te verkrijgen zijn de stalen deuren gevuld met brandwerend materiaal. Tegenwoordig zijn de brandwerende deuren samengesteld uit modules, welke vervaardigd zijn uit een frame van stalen kokers en bekleed zijn met brandwerende beplating.

In het verleden werden, in plaats van de brandwerende beplating, materialen gebruikt zoals steenwol, slakkenwol en/of asbest. Alhoewel asbest bij het verwijderen en verwerken van de deuren zijn eigen problematiek heeft, gaat het hier vooral om brandwerende deuren waarin slakkenwol is verwerkt. Naast verwerking in branddeuren is slakkenwol in het verleden ook als isolatiemateriaal voor andere toepassingen gebruikt.

Radioactief slakkenwol als brandwerend isolatiemateriaal

Slakkenwol is als brandwerend isolatiemateriaal vooral toegepast in de periode 1950–1970. De isolatiewol kan o.a. voorkomen in ketelinstallaties en branddeuren. Aangezien branddeuren vaak lang meegaan, kunnen er nog veel brandwerende deuren met slakkenwol in omloop zijn.

Slakkenwol bevat kleine hoeveelheden uranium-238 en thorium-232. Om te voorkomen dat bij (sloop)werkzaamheden werknemers aan radioactieve materialen worden blootgesteld en dat het slakkenwol bij afvoer in het milieu terecht kan komen, is het dus nodig om deze brandwerende deuren op een juiste wijze te demonteren, af te voeren en te verwerken.

Hoe kunt u deze radioactieve brandwerende deuren verwijderen?

Onze medewerkers kunnen bedrijven van dienst zijn bij zowel het aanvragen van de nodige vergunningen, het maken van een saneringsplan, het afvoeren van het gesaneerde radioactief materiaal en de begeleiding van de eventuele sanering.

Het totale begeleidingsproces kan bestaan uit de volgende stappen:

1. Een controle van de diverse branddeuren die onderdeel uitmaken van de brandscheidingen in de gebouwen. De branddeuren kunnen afkomstig zijn van diverse fabrikanten en kunnen stammen uit verschillende periodes
2. Vaststellen van de gevaren en risicos waaraan de medewerkers worden blootgesteld tijdens het demonteren en afvoeren van de brandwerende deuren
3. Opstellen van een plan van aanpak voor het demonteren en afvoeren naar een erkende verwerker
4. Melden van de voorgenomen werkzaamheden aan de betrokken overheidsinstanties, Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) die er op ziet dat de nucleaire veiligheid en stralingsbescherming in Nederland voldoen aan de hoogste eisen en Inspectie SZW (I-SZW) die toeziet op de naleving van de wetgeving op het gebied van veiligheid en arbeidsomstandigheden
5. Instructie van de medewerkers die betrokken zijn bij het demonteren en afvoeren van de deuren
6. Toezicht tijdens de demontage van de branddeuren

Andere radioactief materiaal

Naast slakkenwol als isolatiemateriaal, kunnen bedrijven ook te maken hebben met ander radioactief materiaal waar men niet direct op bedacht is. Zo kunnen bijvoorbeeld oude rookmelders americium-241 bevatten en is er vluchtwegsignalering beschikbaar die tritium (H-3) bevat. Op het moment dat deze producten in gebruik zijn, is er niets aan de hand. Bij afvoer moet men echter bedacht zijn op de specifieke wettelijke eisen die hiervoor gelden.